Akü Tarihi? Nasıl Çalışır? Nasıl Şarj Edilir?

MAKALE

Akü Tarihi? Nasıl Çalışır? Nasıl Şarj Edilir?

Akü Tarihi? Nasıl Çalışır? Nasıl Şarj Edilir?

Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depolayan ve ihtiyaç durumunda bu enerjiyi elektrik enerjisi olarak veren bir cihaz olan aküler motorlu araçlar için önemlidir. Araç sahibi olan herkesin az da olsa akülerle ilgili biraz bilgisi olsa da teknik olarak bazı bilinmesi gereken detaylar da vardır. İçten yanmalı motora sahip olan araçlarda bulunan akü, aracın donanımlarını beslemekten sorumlu olan parçadır. Aküler, farklı araçlar için farklı şekillerde tasarlanmıştır. Dolayısıyla otomobil ve kamyon marş akülerinin; kapasiteleri, ağırlıkları ve boyutları birbirinden farklıdır. Bu yazımızda aküler hakkında sizi ilgilendiren ve öğrenmenizde fayda olduğunu düşündüğümüz bilgileri derledik. İşte, akülerin çalışma sistemleri ve diğer teknik detayları….

Akülerin Gelişim Süreci

1977 yılında Henry Ford’un devrim niteliğinde yaptığı çalışmaların akabinde daha verimli ve daha uzun ömürlü aküler hayatımıza girmiş ve araçlarda kullanılmaya başlamıştır. Ford’un geliştirdiği bu sistem, standart kurşun ve asit bataryalar yerine kalsiyum gümüş ilavesi kullanılarak tasarlanmış ve yeni bir sistemle donatılarak akülerin modernizasyonundan çok etkili olmuştur.  Oysaki 1970’lerde kullanılan pillerin elektrolitleri şarj ettiği için sürekli bakım gerekiyordu. Ford’un bu tasarımı, sayesinde MOTOR kapatıldıktan sonra çalışan aracın bir aparatı tarafından tamamen boşaltıldığında olduğu gibi, derin deşarjlara karşı daha toleranssız hale getirmiştir. VRLA akü olarak adlandırılan bu tasarım derin deşarjlara karşı daha dayanıklı olsa da maliyeti de o derece daha yüksektir.  

Marş akülerinin motorlu araçlardaki görevleri ise şunlardır:

• Marş motoruna enerji sağlar ve ilgili bileşenlere başlamadan önce voltaj üretir.

• Motorun çalışmadığı zamanlarda her ise ışıklar hangi bir acil durumun yanşadığı anlarda aracın aydınlatılmasını sağlar.

• Motor çalıştığında alternatör denilen sisteme gidden güç beslemesini devralır ve marş aküsünü şarj eder.

• Aracın durması halinde saat, radyo ve kontrol ünitesi gibi sistemlere enerji sağlar.

• Marş akülerinin bir diğer görevi ise alternatör voltajını düzenlemesi ve düzenli sürüşlerde voltajın en tepe noktasına çıkma riskini azaltmadır.

 

Araba Aküsü Nasıl Takılır?

Aküyü takmadan önce aracınızın çalışmadığından emin olmalısınız. Bunun için aracın aydınlatma sistemlerine kadar aracın her şeyini kapattığınızdan emin olun. Eğe bu tür önlemler almayı ihmal ederseniz pilin aniden parlamasında neden olabilir. Aküyü takmak için önce negatif olan torak kablosunu ve daha sonra pozitif topraklama kablosunu çıkarın. Bu kablo genellikle siyah olan kablodur. Akü terminallerinde birken toz ve liri temizlemek için bir temizleme fırçası kullanın. Ayrıca fırçalamaya geçmeden önce pili nötralize etmek için kabartma tozu ve su karışımı hazırlayın ve bu karışımla temizlik işlemini gerçekleştirin. Eğer akü terminalinde çok fazla asit bazlı birikim varsa gözünüzü korumak için gözlük ve maske havadaki korozyon kullanabilirsiniz. Böylece havadaki korozyon ağzınıza, burnunuza ve gözünüze temas etmeyecektir. Tüm bu işlemler bitmeden ve ellerinizi güzelce yıkmadan yüzünüze temas etmekten de kaçınmalısınız.

Akü Nasıl Şarj Edilir?

Akü benzinli motorlar için yaklaşık 0,2 Ah’ye kadar, dizel ile ise 0,3 ile 0,4 Ah’ye kadar enerji kaybeder. Ancak bu 0,2 Ah’lik pil kaybının yeniden şarj olması ise sadece 3-5 dakika sürmektedir. Marş aküleri, düşük kış sıcaklıklarında bile akımı iletebilme özelliğine sahiptir. Tercih ettiğiniz aküyü şarj etmek için öncelikle kullanım kılavuzunda yer alan bilgileri detaylıca okumanız gerekmektedir. Ancak birçok akü için artık standartlaşmış olan şarj etme yöntemleri şunlardır:

• İlk önce şarj cihazının kapalı olduğundan emin olmalısınız. Daha sonra şarj cihazındaki pozitif kabloyu pil üzerindeki pozitif bölüme takabilirsiniz. Hemen ardından şarj cihazındaki negatif kabloyu da pil üzerindeki negatif terminale takın.

• Bu işlemleri dikkatlice yapıktan sonra, şarj cihazını en düşük şarj hızına ayarlayın ve şarjı açarak zamanlayıcıyı ayarlayın. Ayarladığınız zaman sona erdikten sonra önce şarj cihazını kapatın. Daha önce terminallere yerleştirdiğiniz negatif ve pozitif kabloları taktığınız yerden dikkatlice çıkarın.

Eğer akü voltajı 11,85’in altında görüyorsa ve şarj cihazınız 5 amperlik bir şarj oranı çıkarıyorsa, pili 400-500 soğuk marş amperli olarak şarj etmeniz gerekir. Bu da tam bir şarj istediğiniz için yaklaşık olarak 12 saat sürecektir. Ancak şarj hızı 10 amper ise şarj etme süresi de yarı yarıya düşecek ve 6 saat içinde akünüz şarj olacaktır.